donderdag 31 januari 2013

Mzurisana: de Maan op School

Mijn grote vriend Mzurisana is een oerverteller van verhalen. In bijna alle culturen komt hij onder een andere naam voor. Van hem wordt verteld, dat het zijn grootste plezier was om verhaalbrokstukjes te verzamelen en aaneen te rijgen.

Het begon al toen hij jong was en naar school moest. Omdat leren belangrijk is. Omdat feiten, samenhang en overzicht nodig zijn om de wereld te begrijpen.

Op een dag ging het op school over de maan en Mzurisana vertelde vol trots, dat hij de maan gered had. "Gisteravond, moest ik water halen", begon hij. "Ik wilde het putemmertje laten zakken, toen ik op de bodem van de put de maan zag liggen. Ik aarzelde geen moment en gooide een touw met een haak naar beneden. Ik riep de maan op het touw te pakken en stevig vast te houden.
De maan was erg zwaar, ik trok en trok, maar tenslotte gaf zij mee en viel ik op mijn rug! Toen ik omhoog keek, zag ik de maan gelukkig weer aan de hemel staan. De maan bedankte me en vol schaamte over haar domheid verstopte ze zich achter een wolk."

Na dit verhaal vroeg de meester Mzurisana: "Vertel nu eens, wat is belangrijker voor ons: de zon of de maan?"

"Natuurlijk is de maan belangrijker", antwoordde Mzurisana zonder aarzelen, "de zon verschijnt overdag als het licht is, maar de maan komt ‘s nachts om licht te brengen in de duisternis. Pas de duisternis leert ons wat gebrek aan licht betekent en dan is er de maan die ons met haar licht van hoop vervult."

Lichtelijk geïrriteerd, door Mzurisana's weinig wetenschappelijke antwoorden, ging de meester door: "Hoe zit dat dan dat elke keer maan eerst groter wordt en dan weer kleiner en tenslotte verdwijnt totdat er weer een nieuwe verschijnt?"

"Da's toch logisch", vertelde Mzurisana verder. "Stukje bij beetje breken ze de oude maan af en strooien die uit over de hemel. Dat zijn de sterren. Vervolgens boetseren zij van dezelfde stukjes weer een nieuwe maan. Bij volle maan zie je veel minder minder sterren. Weet u…."
Mzurisana begon nu aardig op stoom te komen. De meester besloot Mzurisana's gebrek aan toetsbare kennis echter af te straffen met een paar flinke zweepslagen op zijn voetzolen.

Met tranen in de ogen van de pijn reageerde Mzurisana:
"Alleen dwazen geloven dat je het verlangen naar kennis kunt opwekken met slaag. Een brandend hart verlangt naar wijsheid. Brandende voeten hebben slechts behoefte aan ijskoudwater."

zaterdag 19 januari 2013

De Patriarch (6)

Om negen uur zette hij zich achter zijn scriptie. Ondanks het feit, dat het onderwerp nu in een geheel nieuw, misschien wel sprankelend, daglicht kon worden geplaatst, kon hij zich niet of nauwelijks concentreren. Rond half elf verliet hij gedoucht, geschoren, met gepoetste schoenen aan en gestoken in schoon boven- èn ondergoed het huis. Even had hij het plan opgevat zijn driedelig pak, dat hij ooit had moeten aanschaffen voor een jubileumfeest van zijn grootvader, aan te trekken om het officiële karakter van de samenkomst vanmiddag te benadrukken.

Hij liep richting station, gekleed in spijkerbroek, jas, schipperstrui en leren hesje. Om de tijd te doden liep hij met omweg via het faculteitsgebouw. De hal was vrijwel leeg. Slechts twee mensen stonden in gespannen houding voor het mededelingenbord. Gaston moest toegeven, het was nog relatief vroeg. Of de mensen sliepen of zij volgden een moeilijk definieerbaar practicum.
Hij haalde een bekertje koffie uit de automaat en ging achter de beide jongerejaarsstudenten staan. Hij probeerde tussen hen door een paar cijfers en namen te onderscheiden. De linker student draaide zich om, knikte stom en staarde weer naar de cijferlijst. Mompelend en gesmoord vloekend liepen ze weg, Gaston alleen achterlatend bij al die namen, die hem niets zeiden en al die getallen, die hem gezien zijn eigen ervaringen wel wat hoog uitgevallen leken.
Een vrolijke stem achter hem riep zijn naam. Gaston draaide zich om en ontwaarde een jonge man, gekleed als een corpsbal, die net uit een deur met een rood, brandend lampje te voorschijn kwam.

“Zèg, kèrel. Wat curieus. Dat jij hier weer eens opduikt. Hoe staan de zaken. Heb je al een baan? Oh …. nog niet afgestudeerd. Lekker leventje. Wat zeg je? Scriptie. Uitstellen tot nader orde in verband met praktijktoetsing. Daar wil ik meer van horen. Leg eens uit, kerel. Ik snap er de bàlle niet van. Op naar de kantine. Koffie. Wat was ook alweer je onderwerp? Oh … juist ….ja…… juist ja! Meesterlijk, kèrel. Wat!? Koffie!
Dus als ik het goed begrijp, dat ..hmm…eh  …jij……..ja….ja…. Onwijs gaaf, man! Hebben jullie al een naam bedacht? Haha, grapje hoor. Dat moet altijd tot het laatste moment geheim blijven, hè. Ken ik overigens de gelukkige moeder? Wanneer………?”
De woordenstroom werd onderbroken op het moment, dat Gaston en de ander de kantine binnenkwamen. Een eminente verschijning stond op en blokkeerde hen de weg, Gaston enigszins dreigend in de ogen kijkend.

Terug naar De Patriarch: inhoudsopgave  

Emaille van Groningen (7)

"Hé, onbeschofte vlerk!"
"Oh... eh... ik dacht... ik help mijzelf..."
"Maar dan hoef je nog niet in mijn beeld te staan. Ik zit hier, verdraaid-nog-aan-toe, tv te kijken!"
Dave slikt zijn commentaar in.
"Dorst!", weet hij alleen maar schor uit te brengen. De oude vrouw knikt bedachtzaam.
"Sorry, vergat even de gastvrijheid. Ga zitten." En als Dave voor haar doen te lang aarzelt: "Zitten!" Een harde autoritaire klank in haar stem. "Daar! Op dat krukje! Hier voor mij! Naast de tv!"
Dave gaat zitten en kijkt kaar de fles onder het hert. De oude vrouw glimlacht hem nu weer vriendelijk toe. Ze zit rechtop in de stoel. De glijders zwijgen.
"Eigenlijk heb je nu een lekker warme kop chocolademelk, anijsmelk, thee of koffie verdient. Je hebt zo hard gewerkt. Ook nog in zo'n storm. Je zou zelfs de heidenen niet in dit weer naar buiten sturen. Ja, je hebt dat echt verdiend. Iets warms. Iets lekkers. Iets opbeurend."
Ze zakt weer achterover. Haar rechterhand verdwijnt ergens tussen haar kleren.
"Maar ja, je weet hoe het tegenwoordig gaat. Geen gas. Geen elektriciteit. Geen koffie. Geen thee. Geen warme melk. Alles moet je tegenwoordig doen met apparaten. Je mag niet eens meer je eigen vuurtje stoken. Als ik... Als ik hier in mijn eigenste huis vuur ging maken, zou ik hier niet lang meer wonen. Vroeger... Ja vroeger... Heel vroeger..."
De glijders kraken weer. Haar rechterhand is weer te voorschijn gekomen; in de vorm van een vuist, de duim parmantig gestrekt. Met dromerige ogen kijkt ze langs hem heen. Met duim en wijsvinger van haar linkerhand stopt ze onzichtbare materialen boven in haar rechter vuist. De linker wijsvinger stampt het vervolgens aan. Dan knipt ze met haar vingers vlak boven de vuist, de rechterduim ze in de mond. Met een gelukzalige glimlach zakt ze nog verder onderuit in haar stoel en zuigt... en zuigt... en zuigt... en geniet.
"U zei iets over ‘drinken aanbieden'?" Dave zegt het luider dan de bedoeling was. Zij stem lijkt het hele hol te vullen. Zelfs de windmuziek zwijgt een moment. De oude vrouw schrikt op.
"Drinken? Drinken!? Heb je nog niets? Heb ik je nog niets aangeboden? Oei, oei, oei! Straks zeggen ze nog dat Emaille niet meer gastvrij is. Mijn jongen. Je verdient echt een warme chocolade..."
"Geen gas. Geen elektra", onderbreekt Dave haar.
Ze schudt weemoedig het hoofd.
"Jij begrijpt het tenminste. Nee, geen gas, geen elektra." Ze buigt zich dicht naar Dave voorover. "Ik zou het best willen, energie hier. Heb er alles aan gedaan. Niet gelukt. Die stomme mensen van de gemeente... geen enkele hulp. Die kerel hierboven...  Bléééh. Neen, niks waard. Tja..."
"Drinken!?"
"Oh-god, ja. Drinken! Zeg, ik lust er wel eentje."  Ze gebaart vaag naar het hert aan de muur. "Pak maar."
Dave staat op en loopt naar de muur. Voorzichtig haalt hij het feestlint met de fles rond de hals van het hert weg.
"Gekregen!", hoort hij achter zich. "Geschenk van een dankbare bezoeker. Goed, hé? Ik houd van dankbaarheid. Eigenlijk heb ik bijna alles hier gekregen van dankbare bezoekers. Ja, ik ben dik tevreden."
Dave biedt haar de fles aan. Emaille schudt verontwaardigd haar lange grijze lokken.
"Hé, wij doen netjes hier! Pak een paar glaasjes uit de kast."


Terug naar  Emaille van Groningen: inhoudsopgave